جیمز دین سال ۱۹۳۱ در ماریون در ایالت ایندیانا در آمریکا به دنیا آمد و توسط عمهاش در مزرعهای در فرمونت بزرگ شد.
او پس از پایان دوران مدرسه به نیویورک رفت تا رویای بازیگری را دنبال کند. دین کار در دنیای هنر را با بازی در تئاتر و تلویزیون آغاز کرد و سال ۱۹۵۱ با بازی در نقشی بسیار کوتاه در فیلم جنگی «Fixed Bayonets!» به کارگردانی ساموئل فولر وارد سینما شد.
دین در همان سالها توانست در موسسه افسانهای «اکتورز استودیو» ثبت نام کند و زیر نظر لی استراسبرگ «متد اکتینگ» را فرا بگیرد. «اکتورز استودیو» خانه بازیگران بزرگی چون مارلون براندو، جولی هریس و آرتور کندی بود.
دین در این سالها در سه فیلم دیگر هم نقشهای گذری ایفاء کرد، بیآنکه نامش در عنوانبندی ظاهر شود و همزمان در تلویزیون هم فعال بود.
در سال ۱۹۵۳، الیا کازان کارگردان معروف هالیوود که قصد داشت رمان «شرق بهشت» جان اشتاینبک را به فیلم برگرداند، برای بازی در نقش کال تراسک که به لحاظ احساسی شخصیتی پیچیده دارد، دنبال یک بازیگر میگشت.
این فیلم سال ۱۹۵۵ ساخته شد و دین با بازی در نقش «برادر بد» داستان که نمیتواند نظر پدر سختگیرش را به خود جلب کند، تصویر خود را برای همیشه در دنیای سینما ثبت کرد. بازی در «شرق بهشت» که داستان آن در «سالیناس ولی» در دوران جنگ جهانی اول روی میدهد، اولین نامزدی اسکار را برای دین به همراه داشت. ریموند مسی، جولی هریس و جو وان فلیت دیگر بازیگران این فیلم بودند.
جیمز دین در صحنهای از فیلم «غول»
دین پس از «شرق بهشت» بلافاصله در فیلم «یاغی بیهدف» (یا «شورش بیدلیل») به کارگردانی نیکلاس ری، نقش جیم استارک یک مرد جوان شورشی را بازی کرد که در شهری جدید با دوستان و دشمنان خود روبرو میشود.
از «شورش بیدلیل» به عنوان فیلمی یاد میشود که تصویری دقیق از اضطرابهای دوران نوجوانی ارائه میدهد. دین در این فیلم با ناتالی وود، سال مینو و دنیس هاپر همبازی بود.
«غول» به کارگردانی جرج استیونس سومین فیلم مهم و آخرین فیلم جیمر دین بود. این فیلم سال ۱۹۵۶ پس از مرگ او در یک حادثه رانندگی به نمایش درآمد.
الیزابت تیلور و راک هادسن بازیگران اصلی «غول» بودند و دین در این نقش مکمل جت، یک مرد نفتی ثروتمند اهل تگزاس را بازی کرد. او در «غول» نقشی مکمل را بازی کرد، چون نمیخواست با تکرار نقشهای جیم استارک و کال تراسک چهرهای کلیشهای پیدا کند.
دین پیش از تدوین نهایی «غول» درگذشت و آخرین سکانس او در این فیلم که از آن به عنوان «شام آخر» یاد میشود، با صدای نیک آدامز که در فیلم نقشی کوتاه داشت، دوبله شد. او پس از مرگ برای بازی در «غول» برای دومین بار نامزد اسکار بهترین بازیگر مرد شد.
دین ۳۰ سپتامبر ۱۹۵۵ در حالی که سوار ماشین مسابقه پورشه اسپایدر خود بود، در جادهای نزدیک شالوم در کالیفرنیا با یک ماشین دیگر تصادف کرد و بر اثر شکستگی گردن بلافاصله کشته شد. او ۲۴ ساله بود.